| Notes |
['(also via scriptie Francien Petiet, UvA, 2002 – jws 11 05)\n\n[p. 255]\n“Naomi, of de laatste dagen van Jeruzalem. Naar het Engelsch\nvan Mrs. B. J. Webb. Twee deelen, 12°. \'s Gravenhage,\nK. Fuhri, 1847.\n\nJakob, een verhaal uit het tijdvak der Apostelen, door\nC. van Schaick, Predikant te Dwingeloo. Ticee Stukken in\n8°. Amsterdam, O. J. A. Beijerinck, 1847.\n\nDe Engelsche schrijfster en de Nederlandsehe schrijver bewegen zich op\nhetzelfde terrein en in nagenoeg dezelfde eeuw — het heilige land, de eerste\neeuw na Christus geboorte. Wie echter, door belangstelling in dat tooneel\nen dien tijdkring tot gunstige vooringenomenheid geleid, hunnen arbeid ter hand\nneemt, zal, vreezen wij , ook zonder veeleischend te zijn, ze eenigermate\nteleurgesteld uit de hand leggen. Bij Mrs. Webb ontbreken ook de eerste\nvereischten ter volbrenging eener taak als die, welke zij op zich nam: —\nvertrouwdheid met de toestanden, waarin zij hare lezers zoekt te verplaatsen.\nEr is niet meer Oostersche kleur in haar werk, dan eene oppervlakkige kennis\nmet de Heilige Schrift haar heeft kunnen aan de hand doen. Gebrek\naan kennis en gemis dier intuïtie-gave, welke dat gebrek zouden kunnen vergoeden,\nverraden zich telkens. Een dor en voor het bedoelde einde veel te\nhoog opgehaald uittreksel uit Flavius Josephus, en de geschiedenis van twee\nfamiliën — eene Joodsehe en eene Romeinsche — die , reeds vroeger door\nvriendschap verbonden, door wederzijdsche omhelzing van het Christendom\ntot elkander gebragt en door een dubbel huwelijk vermaagschapt worden:\nziedaar de beide, geenzins harmonisch tot een geheel bewerkte, maar slechts\nuitwendig naast elkander geplaatste bestanddeelen van den roman.\nDe arbeid des Heeren van Schaick overtreft zeker dien van Mrs. Webb\nzoowel in kennis der oudheid, als in de bewerking der toestanden en karakters;\nhij blijft echter verre achter bij hetgeen wij naar andere proeven van\ndien schrijver verwachtten. Er ontbreekt eenheid en ensemble aan zijn werk.\nGeheele episoden zoude men zonder schade uit het boek kunnen ligten; en\nsommige gedeelten mogen eene voorbijgaande belangstelling wekken, het geheel\nkan dien bevredigenden indruk niet nalaten, welke slechts de vrucht kan zijn\nvan een juist geëvenredigd en harmonisch geordend kunstgewrocht.\nTrouwens, meer dan ééne moeijelijkheid wachtten beide auteurs op het terrein\ndat zij zich kozen, vooral zoodra zij het waagden, ook karakters uit de\ngewijde geschiedenis als handelende personen te doen optreden. Immers, zoodra\nmen het der verdichting veroorlooft, slechts een enkelen trek aan het\nbeeld toe te voegen, dat de heilige overlevering tot ons bragt, loopt men\ngevaar ergernis te geven en meeningen te kwetsen; zoo men zich letterlijk\naan de mededeelingen der Heilige Schrift houdt, en zich tot die redenen en\ngeschriften bepaalt, welke de gewijde geschiedenis ons heeft opgeteekend,\nhoudt men zich moeijelijk van gedwongenheid en gemaaktheid vrij. Het is\nmogelijk, dat er tusschen die "Scylla en Charibdis" een middenweg te vinden\nzij, maar het is zeker, dat noch Mra. Webb noch de Heer van Schaick dien\ngevonden hebben.”\n\n(credits:De Digitale Gids, www.arik.nl (non-OCRed scans of original pages))']
|