| Notes |
['(also via scriptie Francien Petiet, UvA, 2002 – jws 11 05)\n\nPetiet, Van Geniën spreken wij niet:\n[sss]\n"Mevrouw Hasebroek geeft een goede karaktervoorstelling. Daarnaast zijn haar tonelen natuurlijk en afwisselend. Het verhaal bevat niettemin enkele onwaarschijnlijkheden die de illusie doorbreken, zoals een Spanjaard die voor het eerst in Nederland is en het schaatsen beter beheerst dan iedereen."\n\nHOoms (link + codes) XSX 731; XEX 731; XOX 732; XEX 732\n\n[p.731]\n\n De Bedevaartgangers. Door de Schrijfster van Te laat. Te Haarlem, bij de Erven F. Bohn. In gr. 8vo. 320 bl. f 3-20.\n\nDikwijls veroorzaakt eene gunstige ontvangst en de lof, die te beurt valt aan eerstelingen, achteloosheid en gebrek aan achting voor het publiek bij de schrijvers, en doen het hen al spoedig wagen, onbekookte stukken aan te bieden. Des te aangenamer was het ons daarom, onder het lezen den vooruitgang op te merken, die er plaats heeft in de volmaking van het talent der begaafde Schrijfster. Te laat en Elise verwierven haar goedkeuring en aanmoediging, om op de ingetredene loopbaan voort te gaan; en de thans aangekondigde roman stelt de goede verwachting, die wij hadden van eene nieuwe lettervrucht der Schrijfster, in geenen deele te leur XSX XOX. De afwisseling van het tooneel der verhaalde\n\n\n[p. 732]\n\t\n\ngeschiedenis, nu eens Amsterdam met deszelfs weelde en rijkdom, dan eens de gebergten en dalen van Palestina of de oranje- en citroendreven van het paradijsachtige Valencia, de karakterschildering der verschillende personen, van den wraakgierigen alonzo, de zachtaardige lea, welke ofschoon eene Israëlietische, zonder dat zij zelve dit vermoedt, niet ver is van het Christendom, den geestdrijvenden josua, in één woord, al het boeijende van den roman paart zich met eene uitmuntende zedelijke strekking. Meesterlijk onder anderen is de schildering der in hare eigene netten gevangene coquetterie van ottilia, der wankeling van josua tusschen zijn godsdienstig geloof en zijne liefde voor de schoone Christin. Evenwel wij willen eene enkele aamerking niet terughouden XOX. Hier en daar is het verhaal onwaarschijnlijk. Wij bedoelen niet die avontuurlijke en verrassende onwaarschijnlijkheid, welke men in een verdicht verhaal nog al gaarne verschoont, omdat zij bijdraagt tot veraangenaming van het onderhoud, maar hebben hier het oog op zekere onnatuurlijke onwaarschijnlijkheid, welke het genoegen der illusie verstoort. Wie zal het toch, om iets te noemen, waarschijnlijk achten, dat een Spanjaard, die eerst onlangs uit Valencia, voor het eerst deszelfs zachte luchtstreek verlaten hebbende, te Amsterdam gekomen is, in eene hem vroeger dus geheel onbekende ligchaamsoefening, het schaatsrijden, door de sierlijkheid en vlugheid zijner bewegingen allen overtreft? Moge ook al josua\'s schoone stem helder geklonken hebben in het Hosanna, welks treffende indruk allerlei gezindten doet toevloeijen naar de Portugesche Synagoge, hij was toch zeker te zeer gewoon aan de wanluidende zinggebeden der Israëlieten, dan dat het Psalmgezang, begeleid door de toonen van het orgel, in eene Protestantsche kerk, voor hem zoo oorverscheurende zou geweest zijn, als de Schrijfster dit doet voorkomen. Wat betreft de moeder van lea, wekt de Schrijfster grootelijks de nieuwsgierigheid op, zonder die te bevredigen. Ook meenen wij het voor eene geheel overtollige episode te moeten houden, dat josua bij zijne terugkomst te Valencia, na den dood van zijnen vader, zijn\' troost zoekt in losbandige uitspattingen. Die episode staat daar zoo geheel op zichzelve, is door niets vroegers behoorlijk voorbereid, en heeft ook geen den minsten invloed op de eindelijke ontknooping. Maar, maken wij deze aanmerkingen alleen met hetzelfde doel, als waarmede men iemand, in wiens gelukkig slagen van zijnen arbeid men belang stelt, het een en ander in bedenking geeft, gaarne verklaren wij tevens, dat, waar zoo veel schoons gevonden wordt, zoo weinige vlekken ons niet hinderen. Het boek worde, bij de schaarschte van goede oorspronkelijke werken van smaak, op den regten prijs gewaardeerd, en de Schrijfster daardoor aangemoedigd, om nog meermalen ons lezend publiek op de vruchten van haar genie te vergasten. XEX\n(dbnl)']
|