| Notes |
['Mentioned in Riewald/Bakker, 1982, p. 248-9.\n\n[p.141]\nNieuwe Schetsen en Verhalen van Mrs. Harriet\nBeecher Stowe, schrijfster van de Negerhut en de\nMeibloem; voorafgegaan door een levensberigt der\nberoemde Schrijfster. Amsterdam, P. N. van Kampen.\n1854.\n\nOnder dezen titel ontvangen wij een bundel kleine opstellen van\nde schrijfster van Uncle Tom\'s Cabin, een boek, dat, niettegenstaande\nzijne gebreken, meer sympathie voor de emancipatie der slaven heeft\nopgewekt, dan de honderde betoogen en traktaten, meer of minder geleerd,\nwijsgeerig en philantrophisch, welke over deze kwestie het licht\nhebben gezien.\nZou dit resultaat niet daaraan toe te schrijven zijn, dat Mevr. Stowe\nteregt de snaar van het gevoel heeft aangeslagen, in plaats van zich\nop het verstand te beroepen?\nIn het werk, dat wij aankondigen, leeren wij de schrijfster op nieuw\nkennen als eene lieve en godsdienstige vrouw, die aan een warm hart,\neen open blik paart voor maatschappelijke en huiselijke toestanden.\nZoo we er bijvoegen, dat deze Schetsen en Verhalen den stempel dragen\nvan door eene vrouw te zijn geschreven, het geldt in ons oog voor\neene verdienste te meer. — Wij weten, dat men haar den naam van\nkunstenares heeft ontzegd, en voorzeker, we zouden niet gaarne den\nhandschoen voor haar groote werk oprapen, in zoo verre we ons\ndaardoor zouden verpligten om haar te verdedigen tegen het verwijt\nvan miskenning van de regelen der techniek. Maar in die regelen ligt\ntoch niet de geheele kunst.\nHare dramatische opvatting der toestanden, hare levendige schildering\nvan hartstogten en gewaarwordingen en hare gemakkelijke dialoog\nzijn zoovele eigenschappen, welke haar aanspraak geven op het dragen\nvan den betwisten titel. — Wij gelooven ten bewijze te kunnen volstaan\nmet eene herinnering aan het tooneel van den Senator Bird en\nzijne vrouw met de vervolgde Eliza in de Negerhut, en met eene aanbeveling\nvan het Nieuwjaarsgeschenk, het laatste van deze Nieuwe Schetsen\nen Verhalen, waarin wij worden binnengeleid in eenen gelukkigen\nfamiliekring en getuigen zijn van een tooneel van liefde om het ziekbed\nvan de kleine AUy, die, na de gevaarvolle crisis te zijn doorgeworsteld,\nop den eersten dag des jaars hare oogjes weder ten nieuwen\nleven opent. — Met hoeveel gevoel schildert Mevr. Stowe ons den angst\nder ouders, der broertjes en zusjes, en hoe aandoenlijk is het verhaal\nhunner dankbaarheid, toen hun de lieveling hergeven werd!\nDezelfde warmte straalt ons toe uit hare Twee Altaren, waarvan we\nvooral het eerste — dat der Vrijheid — gelukkig van opvatting en\n\n[p.142] BIBLIOGRAPHISCH ALBUM.\nbewerking mogen noemen; het tweede — dat der Slavernij — is eene\nwelsprekende en bezielde pleitrede voor de vrijverklaring, gelijk wij\nvan haar mogten verwachten. — En ziedaar eene andere eigenschap\nvan Mevr. Stowe, welke den opgang van haar werk verklaart: zij is\nwelsprekend, en hare welsprekendheid heeft dat karakter van vurige\ngeestdrift en innige verontwaardiging, hetwelk \'t meest op het gemoed\nindruk maakt.\nHet is niet vreemd dat zij, getrouw aan hetgeen zij als eene heilige\nroeping beschouwt, ook in dezen bundel weder meer dan één\nverhaal dienstbaar maakt aan de bevordering van haar doel. Behalve\nde Twee Altaren, zijn de Broom van een Vrijman en de geschiedenis\nHoe Oom SAM zijne Vrijheid kreeg, de dragers derzelfde idee.— Schoon\nwij kort willen zijn, mogen wij toch niet nalaten de behartigenswaardige\nles mede te deelen, die de Schr. ons in \'t laatste geeft: "De\n"grootste dwaling, die in een geschil begaan wordt, is deze: dat men\n"steeds gereed is om personen, in plaats van beginselen aan te tas-\n"ten. Het slavenstelsel als stelsel bevat misschien meer kwaad en\n"onregt dan eenig ander, en toch kunnen zij, die daaronder leven,\n"gelijk wij zien, helderdenkend, edelmoedig en voor rede vatbaar we-\n"zen. Indien het stelsel alleen wordt aangetast, zullen zulke gemoe-\n"deren de eerste zijn om er het kwaad van in te zien en zich daar-\n"tegen te keeren; maar indien men, om het stelsel ten val te bren-\n"gen, personen aantast, zullen eigenliefde, trotschheid, ijdelheid en hon-\n"derd andere drijfveeren meer, terstond voor het behoud er van de\n"wapenen opnemen."\nOnder de minst gelukkige opstellen in den bundel behooren de Ongetrouwe\nRentmeester, eene\' paraphrase van het bybelverhaal; Vrouw,\nzie uwen Zoon!; de Twee Bijbels en Kersmis, of de goede \'Fee, waarvan\nde gedachte even bekend, als de veraanschouwelijking zwak is. — Zij\nmogen gerangschikt worden onder de morale en action, waaraan de letterkunde\nschier te rijk is.\nMaar daarentegen zal men zich zeker aangetrokken voelen door het\nbeeld van den goeden John, in -. Het is zaliger te geven dan te ontvangen;\neen beeld, dat als omtrek, met de liefste figuur van Dickens, b.v. met\nzijn John Jarndyce kan wedijveren. Dit verhaal is even als Mijne ondervinding\nvan het Buitenleven en Kinderen zoo naïf en humoristisch geschreven,\nbevat zooveel frisehheid en gevoel, dat wij het gerust onder de beste\nkunstproducten der Schr. mogen rekenen.\nWij bevelen dus dit werk van harte aan; aan den goeden inhoud heeft\nde Vertaler door eene juiste en zuivere overzetting alle regt gedaan,\nterwijl het levensberigt der Schr. zeker met belangstelling zal worden\ngelezen door allen, die met ons haar talent waarderen. — Een lief\ntitelvignet, waartoe "Oom Sam" de stoffe heeft geleverd, is aan het\nnet uitgevoerde boekje toegevoegd."\n\n(credits:De Digitale Gids, www.arik.nl (non-OCRed scans of original pages))']
|